Makale okuma süresi ortalama 15 dakika.
Spin Nedir?
Spin avcılığı bir diğer tabiriyle at – çek avcılığı, gerçekçi sahte yemler kullanarak balığı cezbedip avlama yöntemidir. Diğer sahte yemlerle yapılan avcılıklardaki gibi temel özelliği sahte yemin sürekli bir hareket halinde olmasıdır. Bu metodun çok geniş bir yelpazesi ve bir çok alt kırılımı vardır. Malzemeleri hafif ve konforlu olduğu için sportif balıkçılığa başlangıç için en uygun disiplindir. Bunun yanında da az malzeme ile, kısa zamanda sonuca gidilebilir. Bir kaç maket yem ve 1 olta takımıyla av yapabiliriz.
Ne tür ekipmanlar gereklidir?
Kamış, Makina, Misina, Sahte Yem ve çeşitli aksesuarlar.
Kamış özellikleri!
Neden parçalı kamışlar kullanılır?
Eskiden sahte yemlerle yapılan avcılıklar çok yaygın değildi. Artık her türlü av için, birçok çeşit ve renkte sahte yemler bulabiliyoruz. Bu yüzden artık hassasiyetleri ve atış erimleri son derece yüksek bir noktaya gelen parçalı kamışları tercih ediyoruz.
Spin kamış aksiyonları neyi ifade eder?
Spin kamışları yapılarıyla alakalı olarak çeşitli aksiyonlar yaparlar. Bunlar fast aksiyon dediğimiz, uç kısımdan esneyen, atıştan hemen sonra kendini toplayan, hissiyatları yüksek kamışlar, Slow aksiyon dediğimiz, dibe yakın bölgelerden esneyen ve kendini geç toplayan çok esnek kamışlar, ve moderate dediğimiz ikisinin ortalaması olan kamışlardır.
Peki spin avında hangi aksiyonu tercih etmeliyiz?
Spin avlarında slow aksiyonlu kamışların bir çok dezavantajı vardır. Esnemeleri yüksek olduğu için, ip bu halkaların içinden geçerken karışmalara sebebiyet verebilir. Atış erimleri fast kamışlara göre düşük olur. balık sahte yemi yediği anda tasmalama ve balığın üzerindeki kontrolü sağlamak zor olur ve kamış aksiyonu gerektiren durumlarda avcıyı zorlar. Fast kamışlar yapıları itibariyle son derece hafif ve sağlamdır. Çok ufak vuruşlarda bile hissiyat sağlar. Uzak atışlar yapabilirsiniz ve sahte yem üzerinde kontrol tamamen sizde olur. Bu sebeplerden ötürü spin avlarında fast aksiyonlu kamışlar kullanmazını tavsiye edebiliriz.
Spin kamışlar hangi malzemeden üretiliyorlar?
Günümüzde bir çok kamış fiber ve karbon malzemeden veya kompozit dediğimiz her iki malzemenin de kullanıldığı yöntemlerle üretiliyolar. Fiber kamışlar fiyat olarak en uygun çeşitlerdir diyebiliriz. Esnek ve dayanıklı yapıda olurlar fakat kaldırma kuvvetleri ve hassasiyerleri düşüktür ve yapımlarında cam elyaf kullanıldığı için ağır yapıda olurlar. Karbon kamışların fiyatı biraz daha üst seviyelerdedir. Hassasiyetleri çok yüksektir ve atışta üstün performans gösterirler. Fiber kamışlara oranla son derece hafiftirler.
Atar aralığı nedir? Neye göre seçilir?
Atar aralığı bir kamışın sorunsuz bir şekilde atabileceği gramajı bize gösterir. Hedef balığa ve meraya göre değişiklik gösterir. Kamışların atar aralıklarına ve kendi ağırlıklarına göre isimlendirmeleri vardır. Çok düşük aralığa sahip ve hafif kamışlar Light olarak adlandırılır ve sırasıyla medium, heavy olarak artarak devam eder. Bunların da kendi aralarında eşleşmeleri olur, Ultra Light, Medium Light, Medium Heavy, Extra Heavy gibi. Atar aralığının üzerine çıkmak kamışı yorar ve istenilen aksiyonu ve hissiyatı sağlayamazsınız. Altına inmek de yine aynı şekilde hissiyatı düşürür ve atış mesafesine olumsuz etki yapar.
Kamış boyu seçilirken nelere dikkat edilmeliri?
Kamış boyu öncelikle kişinin boyu ve hedef balık dikkate alınarak seçilmelidir. Uzun kamışlarla kıyıya getirilen bir balığı kontrol etmek biraz ustalık isteyen bir iştir. Kısa kamış kullanılarak yapılan avlarda da sahte istenilen noktaya atılamayabilir ve av performansı düşebilir.
Atış erimi nedir? Uzak atış yapmak için gerekli olan şeyler?
Atış erimi adı üstünde sahtenin atış sonrası eriştiği noktadır. Özellikle kıyıdan uzak noktalar hedefleniyorsa buna dikkat etmemiz gerekir. Bu atış erimini etkileyen en büyük faktör kamıştır. Bu noktada en uzun kamış en uzağa atar düşüncesi yanlış olacaktır. Çünkü kamış uzunluğu ne kadar etkiliyse bunun yanında da doğru kamış aksiyonunu tercih etmek gerekir. Örneğin iki kamışımız var. biri 2.40 ve fast aksiyonlu bir kamış, diğeri de 2.70 slow aksiyonlu bir kamış. Fast aksiyonlı olan atıştan sonra kendini çabuk toparladığı için, çok daha uzağa atacaktır sahteyi. Tabi bunun yanında da kullandığımız misina yapısı ve attığımız sahtenin gramajı da erime etki eder.
Makinaların genel özellikleri nelerdir? Seçimi nasıl yapılmalıdır?
Makina seçilirken ilk adımda kamışla uyumlu olmasına dikkat edilmelidir. Kafa çapına özellikle dikkat edilmeli, çünkü spin makinalarında kafadan çıkan ip sonuç olarak kamışın halkalarından geçecektir. Bu uyuma dikkat edilmezse karışmalar yaşanır. Genel kullanım 3000 – 3500 – 4000 civarındadır. Ama kişisel tavsiyem, kafanın mm cinsinden gerçek çapını da hesaba katmak gereklidir çünkü üreticiden üreticiye çaplar değişir. Sonra misinaya o kadar para verdim de niye böyle diyip suçu misinada arıyoruz, halbuki orda bir uyumsuzluk var. Bunun yanında hafif atarlı bir kamışa takılacak 4000’lik bir makina, takımın dengesini bozacaktır. Veya tam tersi 2000’lik bir makina 3 metrelik bir kamışa uyum sağlamayabilir.
Makina kutusundaki ve üzerindeki yazılar neyi ifade ediyor?
Bir tur sarımda, rotorun kafa etrafında kaç kere döndüğünü belirtir. Örneğin 5.0:1 yazan bir makinanın rotoru, bir sarımda kafa etrafında 5 kere döner. Bu orandan makinanın hızlı devirli mi veya düşük devirli mi olduğunu anlayabiliriz.
Bir tur sarımda, kafanın kaç cm misina topladığını belirtir. Devir oranı ile doğru orantılıdır.
Bu devir hızı ve sarım uzunluğu neye etki eder?
Bu konu aslında pek üstünde durulmasa da ava büyük etki eden faktörlerdendir ve biraz karışık bir olaydır. Şimdi mesela bu makina 4.8:1 devirli bir turda da 77cm saran bi makina. Yani üreticisi kutusuna bu şekilde yazmış. Fakat bu yazdığı rakam kafa tam doluyken geçerli. Sahteyi 60 metre ileri attığımda zaten düşük sarım yapan makina, devir oranı aynı ama daha az misina sarımı yapacaktır. Yani sahte daha yavaş gelecektir. Aynı şeyler hızlı devirli makinalarda da geçerli dolayısıyla hedefe ve sahte yeme göre, makinanın davranışını bilmek ve buna göre kullanmak çok daha uygun olacaktır.
Üzerinde belirtilen misina kalınlığından kaç metre alacağını belirtir.
Kalama tam kapalıyken makinaya dik bir açıyla uygulanabilecek maksimum ters kuvveti belirtir. KG cinsindendir. Bu makina 11kg draglı. Kalamasını sonuna kadar sıkıp 12 KG bir kuvvet uygularsam burdan, kafa dönmeye ve misina çıkmaya başlar.
- Avda drag ayarı nasıl olmalıdır? Neye göre belirlenir?
Makinamızın drag ayarı da son derece önem taşıyan bir noktadır ve bir kere ayarlanıp bırakılan bir şey değildir. Ava başlarken tatlı sert ayarlanabilir, bu durumda iyi mesela. Sahteye aksiyon verirken kalamadan açılma sesi geliyorsa bi miktar daha sıkılmalıdır. Bu noktada önemli olan balık tasmalandıktan sonra, balığın davranışına göre kalamayı gevşetmemiz veya sıkmamız gerekir. Örneğin çok hızlı bir şekilde misina alan bir balık hissederseniz kalamayı biraz sıkarak balığın hareketlerini yavaşlatmalıyız. Balık çok sert hareketler yapıyor, büyük bir baskı uyguluyor ve kalama alamıyorsa, kalamayı biraz gevşetip balığa yol vermek gerekir. Burda bir püf noktadan bahsetmek isterim, balığı en çok hangi noktada kaçırıyoruz? kıyıya yakın, su yüzeyine çıkardığımız noktalarda. bunun önüne nasıl geçebiliriz ondan bahsedeyim. şimdi mesela büyük bir balık tasmaladık, güzelce yorduk ve kıyıya getirdik diyelim. su yüzeyine çıkan hayvanda artık su direnci düşmüş ve tamamen kendi ağırlığını takımımıza bindirebilecek durumdadır. Bizi de gördüğü için son bir sert hamle yapıp gitmek isteyecektir. Bu noktada çok sıkı kalama takımı patlatabilir, iğneyi açabilir veya ağzını kestirip kaçabilir. Dolayısıyla balığı kıyıya yaklaştırdığımızda mutlaka kalamayı bir miktar gevşetip balığın bu son darbelerini ona yol vererek önleyebiliriz.
Ne tür sahte yemler kullanılır?
Maket yem (Dalarlı, Su Üstü, Popper vb.), silikon, kaşık, jig kısacası her türlü sahte yem bu disiplinde kullanılabilir. Hava şartları, mera ve hedef balığa göre sahte yem seçimi yapılır.
- Maket yem nedir? Nasıl seçilir? Ne tür aksiyonlarda kullanılır?
Maket yemler çoğu avcı balığın avında kullanılan çeşitli renk ve boyut ve yapıda olan sahte yemlerdir. Aynı zamanda çeşitli özelliklere de sahiptirler. Floating dediğimiz maket yemler suda batmazlar suyun üstünde kalırlar. Sinking dediğimiz yemler ise suya düştükten sonra belli bir hızda dibe doğru giderler. Suspending sahteler ise belli bir noktaya kadar iner ve orada asılı kalırlar. Maket yemlerin bir diğer çeşidi de gagalı yapıda olanlardır. Şurda gördüğünüz gagaları sayesinde hareket sırasında, gagalarının büyüklüğüne oranla suyun altına doğru giderler. Ne kadar büyük ve uzun gaga o kadar derinlik diye düşünebiliriz. Dalış mesafeleri de kutularının üzerinde yazar. Bir diğer çeşit su üstü maket yemler. Gagaları yoktur. Bu sayede hareketlerini suyun üstünde yaparlar. Bu yemlerle suyun üzerinde avcı balığın takibini bile görebilirsiniz, kullanması çok keyiflidir. Bu anlattığım maket yemlerle sadece düz sarımda aksiyon yapılabildiği gibi, kamış yardımıyla da yani kamışla belirli hareketler yaparak aksiyon verme yöntemleri vardır. bunlardan bir tanesi WTD aksiyonu, su üstü yemlerde kullanılır, kamışı belirli bir hızda sallayarak yemin su üzerinde zig zaglar çizmesi sağlanır. Bu da levrek, lüfer gibi su üstünden de avlanan balıkları cezbeder. Bir diğeri hafif dalarlı sahtelerde kullanılan jerk aksiyonu. Kamışla kısa ve sert hareketlerle kaçan balık aksiyonu yaparak özellikle lüfer gibi avcı balıkları cezbetmekte kullanılabilir. Bir diğer maket yem çeşidi popperlar. Popperlar yüzeyde su sıçratarak balıkların ilgisini çeken yemlerdir. Tamamen kamış aksiyonuna dayalı bir aksiyon çeşitleri vardır. Kısa hareketlerle maketin su sıçratması sağlanır ve bahsettiğimiz tüm bu maket yemlerde kullanılacak kamış mutlaka fast aksiyonlu bir kamış olmalıdır.
- Silikon yem nedir? Nasıl seçilir?
Silikon yemler adı üstünde silikon malzemeden çeşitli katkı maddeleri eklenerek bir çok boyutta ve renkte üretilirler. Silikon yemler tek başlarına kullanılmaz. Bu yemin önünde gördüğünüz jighead dediğimiz, kurşundan imal edilen ve üstünde kendine ait kancası olan aparatlarla birlikte kullanılırlar. Kişi silikon yemin yapısına göre jighead tercihi yapabilir. Tabi bazı markalarda kendi jighead ve iğne aparatlarını kullanmak gerekir mesela bu sahtede sadece kendi aparatlarını kullanabilirsiniz ve bu aparatlar da başka marka silikonlarla uyum sağlamaz. Silikon yemler yapıları gereği atıştan sonra hızla suyun dibine doğru batarlar. Yavaş veya hızlı düz sarımda kullanabiliriz veya kamışla vereceğimiz küçük twitch ve uzun sündürme aksiyonları ile kullanabiliriz. Orta sularda da dibe inmeden sarmaya başlayıp kullanabiliriz fakat genel hedefleri dipten avlanan balıklar olduğu için dipte daha iyi sonuçlar verir.
- Jig yem nedir? Nasıl seçilir?
Jigler Kurşun veya tungsten metallerden üretilen, yemlik balık imitasyonlarıdır. Diğer sahte yemler arasında aerodinamik yapılarından ötürü en uzak erime sahip sahteler jiglerdir. Suyla buluştuktan sonra dibe inerler ve önemli bir nokta, günümüzde bir çok jigin dibe batarken yaptığı salınım aksiyonları da ava ekstra olumlu sonuçlar yansıtabilir. Bir önemli nokta daha, jiglerin düz sarımlarda yaptığı aksiyonlar pek etkili olmadığı için, tabi bazı markalarda düz sarımda da aksiyon verebilecek yapılar var ama genel itibariyle jig aksiyonları kamış yardımıyla verilir. Dibe inen jig kısa twitch aksiyonları veya sert jerk aksiyonlarıyla yaralanmış, kaçan bir balığı taklit eder. Bu da dipteki avcıların mutlaka dikkatini çeker. Atıştan sonra yapılan aksiyonlarla bu jig yavaş yavaş su üzerine çıkmaya başlayacaktır. Su yüzeyine gelmeden makinayı açıp tekrar dibe indirmek daha fazla alanı taramamıza ve daha etkili sonuçlar almamıza olanak sağlar.
Misina çeşitleri ve farkları nedir?
Balıkçılıkta kullanılan misinalar Naylon yani Monofilament, Florokarbon ve Örgü ipler olarak 3 gruba ayrılır. Hepsinin birbirine göre avantaj ve dezavantajları vardır fakat biz spin avlarında özellikle, örgü iplerin kullanılmasını tavsiye ediyoruz. Çünkü artık üretilen kamışların büyük bir çoğunluğu örgü iplere göre üretiliyor ve monofilament misinalara göre çeker değerleri çok daha yüksek seviyelere ulaşabiliyor. Monofilamentin iplere göre tek avantajı bence iyi düğüm tutmalarıdır. Örgü iplerin sürtünmesi azdır, hafif oldukları için atış erimine büyük katkı sağlarlar, hissiyat oranları yüksektir, ki bu yemdeki en ufak hareketi av yapan kişiye iletebilir. Dezavantajlı olduğu noktalar yok mu? Var tabiki. Birincisi suda görünürler, ikincisi taşlara sürtündükleri durumda kopabilirler. Bu dezavantajların önüne geçmek için örgü iplere öncü düğümü denilen yöntemlerle belli uzunluklarla florokarbon misinalar eklenir. Florokarbon misinaların en büyük özelliği suda görünme oranlarının çok düşük olması ve sert vuruşları, sürtünmeleri bir miktar esneyerek absorbe edebilmeleridir. Sonuç olarak spin takımında örgü ipin önüne bağlanacak 1 kulaçlık florokarbon misina takımı son derece avcı bir duruma getirecektir.
